روشهای قالب گیری سفال

معرفی سفالگری به روش قالبگیری

کارآگاه سفالگری و وسایل آن :
۱ – کارگاه سفالگری دارای ۲ سالن می باشد که سالن اولیه کارگاه قالب و قالبگیری و همچنین دارای دوغاب و کوره می باشد.
سالن دوم،‌سالنی است که در آن کار نقاشی و کار لعاب و ما در قالب در آن وجود دارد.

قالب ها :
ابتدا شکل سفالینه ای که در نظر داریم طراحی می کنیم، سپس مدل گلی آنرا تهیه می کنیم و بعد از خشک شدن مدل از آن قالب می گیریم. این قالب تماماً از گچ می باشد به علت اینکه گچ یک سطح آبکشی دارد که آب دوغاب را جذب خود کرده و یک پوسته از دوغاب به قالب می نشیند.

تهیه دوغاب :
دوغاب در اصل مخلوطی از خاک و آب است ، که این خاک از چند نوع می باشد:
۱ – خاک رس
۲ – خاک کائولن
۳ – خاک فلرسپات
۴ – خاک بال کلی .
۱ – خاک رس : قدیمی ترین خاکی که در سفالگری به کار رفته می شد، خاک رس است. این خاک در همه جای زمین وجود دارد، کافی است که حدود ۲ متر از زمین را کنده و به خاک رس طبیعی دست پیدا کنیم. ولی یک نوع خاک رس دیگر وجود دارد، که این خاک مصنوعی می باشد که از انواع فضولات حیوانی که بر روی هم انباشته شده به دست می آید.
۲ – خاک کائولن : این خاک دارای رنگ سفید می باشد و از مناطق مختلفی در ایران تهیه می شود، از جمله کویر سمنان و زنوز
۳ – خاک فلدسپات : این خاک دارای رنگ خاکستری می باشد و از سر کویر سمنان تهیه می شود.
۴ – خاک بال کلی : این خاک از قوشه دامغان تهیه می شود.
ترکیبی از این خاکها همراه آب مخلوط شده و در دستگاهی به نام بارمیل ریخته می شود. حجم این دستگاه ۱۲۰ کیلوگرم می باشد که ۲۴ کیلو آب و ۴۰ کیلو خاک ترکیبی در آن ریخته و به مدت ۶ الی ۷ ساعت هم می خورد. پس از آن دوغاب تهیه شده را صاف می کنیم.
لازم به ذکر است جهت رنگ بخشیدن به سفالینه به رنگ نارنجی از اکسید آهن استفاده می شود که آن نیز به ترکیب خاک اضافه می شود. نکته دیگر آنکه خاک سرامیک از چند نوع خاک تهیه می شود، اما برای کار با چرخ سفال فقط از خاک رس استفاده
می شود چرا که خاک رس دارای استیائی بیشتری می باشد ولی خاک سرامیک دارای استیائی نمی باشد و بر روی چرخ قرار
نمی گیرد.

قالبگیری :
پس از تهیه غالب و دوغاب نوبت به قالبگیری می رسد. قالبها را ابتدا تمیز می کنیم چون اگر خاکی در قالب وجود داشته باشد باعث شکستگی سفالینه می شود. بعد از تمیز کردن قالبها را توسط کش به هم متصل می کنند، بعد از این کار نوبت به دوغاب می رسد که دوغاب آماده شده را در قالبهای گچی ریخته بعد از مدت ۱۵ دقیقه الی ۱ ساعت دوغاب اضافه داخل قالب را خالی می کنیم در این حالت پوسته ای از گل به قالب گچی می چسبد و سپس بعد از گذشت ۱ ساعت دیگر قالب را باز کرده و سفالینه ای که در داخل به خود شکل گرفته از آن خارج می کنیم و برای مدت ۲ الی ۳ روز می گذاریم تا ظرف سفالینه خشک شود.